
“Vaderland” zei ze, “dat wordt het onderwerp”. ‘Ze’ is één van mijn drie Marokkaanse zussen en met z’n vieren vormen we al een aantal jaren een schrijfclub. Af en toe komen we bij elkaar. Eén van ons bepaald het onderwerp, daar schrijven we dan over en lezen dat aan elkaar voor. Een zeer goed concept. Tot nu, want vaderland? Daar heb ik dus helemaal niets mee.
Zij wel. We hadden het net uitgebreid gehad over de Atlas Leeuwen en hun onbeschrijfelijke gevoel van trots toen zij bijna wereldkampioen werden. Nou heb ik, zoals algemeen bekend, helemaal niets met voetbal en zeker niet met onze Oranje Leeuwen. Ik geloof ook niet dat die bijna wereldkampioen werden, waren of ooit zullen worden. En buiten dat Vaderland? Ik spreek liever over Moederland, want zonder moeders was er überhaupt nergens een land.
En dan nog? Waar kun je als Nederlander tegenwoordig nog trots op zijn? De toeslagen affaire, het koloniaal verleden of Prins Bernard? “Een volk zonder helden is een volk zonder identiteit”, schreef Anton de Kom ooit. En zo is het. Vroeger op school leerden we over onze helden: Piet Hein, Peter Stuyvesant en Witte de With. Buiten dat die laatste zijn naam heeft gegeven aan de leukste straat van Rotterdam, weten we nu dat er van hun zogenaamde heldendaden echt niets klopt.
Dus deed ik, zoals elke zojuist afgestudeerde behoort te doen: onderzoek. Ik vroeg eens om me heen. Hoofdvraag: ben je trots op je moederland? Duidelijk is dat zo goed als iedereen blij is in dit land geboren te zijn en niet ergens anders zou willen wonen. Dat geldt dus ook voor mij. Maar trots? Ja iets met voetbal, autoracen of een andere vorm van sport, mompelden de meeste mannen. Als je niet van sport houdt blijft er niet veel over, was mijn conclusie.
Of word je pas trots op je land, als je er niet meer woont? Omdat alles van een afstand veel beter lijkt? Ook niet helemaal waar. Mijn bijna Nederlandse Turk is ook niet heel trots op zijn moederland nu, wel als het gaat over hun grote held Atatürk. We hebben dus een ernstige behoefte aan helden.
Rembrandt, Van Gogh en Vermeer, dat is dan wel iets om over op te scheppen als je uit Nederland komt. Of dat wij het eerste land waren waar een homohuwelijk werd gesloten, daar mogen we héél trots op zijn.
Kortom, ik gun mijn zussen hun trots en ga volgende keer lekker een onderwerp bedenken waar zij niets mee hebben. Watermanagement ofzo.